In de les wil ik leerstrategieën stapsgewijs invoeren, zodat de zelfregulatie in de les bij leerlingen  verbeterd wordt. Omdat ik onvoldoende kennis had over hoe zelfregulerend leren gestimuleerd kan worden, heb ik eerst een literatuur onderzoek gedaan, zie literatuur verslag zelfgestuurd leren.

Een gecombineerde aanpak tussen cognitieve en metacognitieve leerstrategieën zijn het meest effectief ter bevordering van zelfgestuurd leren (D. Kostons, 2014). Daarnaast speelt de motivatie ook een belangrijke rol. De leerstrategieën, overzien, vooruitkijken, herhalen en het nut zien, zijn de belangrijkste leerstrategieën voor de schoolprestatie van leerlingen (Dijkstra, 2015). Voorwaardelijk in het zelfgestuurd leren is dat leerdoelen helder en concreet worden geformuleerd en dat leerlingen betrokken worden bij het opstellen van de leerdoelen. Zelfregulatie wordt flink bevorderd, wanneer de leerkracht in staat is om de juiste feedback te geven (Onderwijs maak je samen, 2018)

 

Uit het open interview met Ynskje Bollemeijer blijkt dat er in de Z&W lessen erg weinig wordt gedaan om de zelfregulatie in de les te stimuleren. Er wordt hier en daar wel impliciet gewerkt aan de leerstrategieën, maar dit gebeurt niet structureel. Wel wordt er veel feedback gegeven, ook feed-forward, waardoor voor leerlingen inzichtelijk wordt waar ze naar toe werken. Ynskje heeft twijfel of zelfgestuurd leren wel haalbaar is voor de BB en KB leerlingen Z&W. Wanneer we dit willen zouden we onze vast structuur in de lesopzet meer los moeten laten.

 

Door de literatuur studie en het interview heb ik beter zicht gekregen hoe ik zelfregulerend leren stapsgewijs kan implementeren in de les. Na theoretisch bezig te zijn geweest, ben ik in de les gaan experimenteren om het zelfregulerend leren te stimuleren. De leerdoelen bespreek ik uitgebreider, vooral wat er behaald moet worden, het hoe bespreek ik met leerlingen, waarin ik leerlingen meer vrij laat en zelf laat nadenken over hoe het doel te bereiken. Ook laat ik leerlingen eigen leerdoelen formuleren die aansluiten bij het einddoel. Daarnaast heb ik mij gericht op de manier waarop ik feedback geef in de les. Door vragen te stellen waarbij leerlingen zelf gaan nadenken over wat goed en fout is en richt ik de feedback op waar we naar toe willen.

 

Het inzetten van leerstrategieën vond ik lastig. Ik besteedde er in de les vrij impliciet aandacht aan. Daarom heb ik een stappenplan gemaakt waarin ik de leerstrategieën beschrijf en hoe ik deze in de les stapsgewijs kan invoeren. Hiermee heb ik een soort handleiding voor mijzelf geschreven wat ik in de les kan doen om zelfregulatie te stimuleren. Door het stappenplan ben ik in de les expliciet bezig met hoe ik het zelfregulerend leren kan stimuleren en aanleren. Omdat het lastig is alle leerstrategieën in één keer toe te voegen aan de les richt ik mij voornamelijk op de leerstrategieën, overzien, vooruitkijken, herhalen en het nut zien. Dit zijn de belangrijkste leerstrategieën voor de schoolprestatie van leerlingen (Dijkstra, 2015)

 

Door het gebruik van het stappenplan kan ik in de les schematisch leerstrategieën in implementeren. Aan de start van de les laat ik leerling leerdoelen formuleren, zodat de leerling vooruitkijkt in wat ze leren. Bij het geven van demonstratie of een theoretische instructie stel ik veel vragen, zodat de leerling weet waarom ze een handeling op een bepaalde wijze moeten uitvoeren, zodat de lesstof meer betekenis krijgt en de leerlingen het nut zien. Tijdens het werken loop ik coachend rond en geef ik feed forward, zodat de leerling weet waar ze naartoe werken. De leerstrategie overzien vind ik het lastigst om in te zetten. Leerlingen weten nog niet welke strategieën ze allemaal zouden kunnen inzetten. Dit vergt meer oefening of een andere aanpak.

 

Het stappenplan is een hulpmiddel in de begeleiding van leerlingen bij het zelfregulerend leren. Door dit doelgericht en structureel op te nemen in de les hoop ik de zelfregulatie te vergroten. De tijd die ik tot nu toe heb besteed aan de inzet van leerstrategieën in de les is te kort om te zeggen of ze resultaat hebben. In aankomende lessen ga ik verder met het uitbouwen van de leerstrategieën. Daarmee hoop ik in de toekomst te bereiken dat leerlingen weten hoe ze moeten leren en hoe ze het eigen leren kunnen beoordelen en bijsturen.